LİNUX

Linux nedir?

Linux bir işletim sistemi değil işletim sistemi çekirdeğidir. Başka bir deyişle arabanın motorudur. Bu motoru kullanabilmek için dişli sistemlerine, dış iskelete vs vs pek çok şeye ihtiyacınız vardır. Geliştiriciler, Linux Vakfı tarafından dağıtılan bu motora çeşitli uygulamalar geliştirip insanların kullanabileceği sistemler oluştururlar.

Linux açık kaynak kodludur. Bütün kodları herkesin erişimine açıktır. İsteyen herkes istediği değişikliği tamamen özgürce yapabilir. Yani eğer yeterince azimliyseniz siz de kendi Linux tabanlı işletim sisteminizi yapabilirsiniz. İşte bu sebeple her konuda karşınıza farklı insanların veya ekiplerin hazırladığı pek çok seçenek çıkar. Hangisi size uygun, bir karar vermeniz gerekir.

Dünyadaki en güçlü 500 süper bilgisayarın 476'sında(Haziran 2013) Linux çalıştığını biliyor muydunuz?

Dağıtımlar 

Dağıtım, linux çekirdeği üzerine inşa edilmiş işletim sistemi olarak özetlenebilir. Yani arabanın dişli sistemleri olarak varsayılabilir. Programların kurulumu için seçmiş olduğu bir paket yapısı, kendine özel temel programları gibi pek çok yönden diğerlerinden ayrılır. Bir dağıtımda linux için hazırlanan herhangi bir grafiksel arabirimi kullabilirsiniz ancak karşılaşacağınız sorunlarla başa çıkamayacak düzeydeyseniz o dağıtımı hazırlayan geliştiricilerin hazır sunduğu arayüzlerle kullanmayı tercih etmelisiniz. Böylece hem kolay hem de sorunsuz bir sisteminiz olur.

"En iyi Linux dağıtımı" diye bir şey yoktur. "İhtiyaçlarınıza en uygun Linux dağıtımı" vardır. Eğer sıradan bir kullanıcı iseniz bence sizin için en iyi dağıtım Linux Mint'tir. Sistem uzmanı iseniz sizin için en iyi dağıtım Gentoo'dur. Amacınız biraz keşif ise Arch Linux tam size göre. Eski bir bilgisayarı kullanmak ise Puppy, sunucu kurmak ise CentOS... Yani sormanız gereken soru "hangisi en iyi" değil "hangisi bana göre" olmalı. 3000'i aşkın dağıtımın arasından birisi eminim tam size göre. İşte en yaygın olarak kullanılan birkaçı:

Ubuntu

Hiç linux tabanlı sistem kullanmamış kullanıcılar için ilk tavsiyem. Çok çeşitli arayüzler ile geliyor. Windows kullanım alışkanlıklarına uygun olan Ubuntu çeşidi Linux Mint ile çok rahat bir geçiş süreci yaşayacaksınız. Ubuntu deb paket yapısını kullanıyor.

 

Debian

Acemi kullanıcılara hitap etmese de çeşitli türevleri son derece kullanıcı dostu olarak geliyor. Tavsiyem: Linux Mint Debian Edition. Pardus da Debian tabanlı bir dağıtımdır. Deb paket yapısını kullanır. Ubuntu deb ile genelde uyumsuzdur.

Mageia

Mandriva temelli dağıtım kullanıcı dostu ve kararlı bir şekilde geliyor. RPM paket yapısını kullanıyor.

Fedora

Kararlı, kullanışlı ve geliştiriciler için oldukça yararlı bir dağıtım. Red Hat'in gelişim dağıtımı olduğu kabul görür. Red Hat'in RPM paket yapısını kullanıyor.

 

Arch Linux

Deneyimli kullanıcılara hitap eden performanslı ve kararlı dağıtım. Kurulum ve yapılandırması ile uğraşmak istemeyenler için Manjaro'yu tavsiye ederim. tar.xz paket yapısı kullanıyor.

  

PCLinuxOS

Mandriva temelli olmasına rağmen bağımsızlaşmış dağıtım son kullanıcı odaklı olarak geliyor. Kendine özgün RPM paket yapısı kullanıyor.

openSUSE

Novell'in sahipliğiyle yaygınlaştırılmaya çalışılıyor. Kullanıcı dostu dağıtım RPM paket yapısını kullanıyor.

Puppy Linux

Düşük sistem gereksinimli dağıtımı en eski bilgisayarlarınızda dahi denemekten çekinmeyin. Derlenme türlerine göre değişik paket yapıları kullanıyor.

CentOS

Red Hat'in ücretli sunucu sistemlerinin ücretsiz olarak kullanımı için çıkarılan dağıtım son kullanıcı değil sunucu odaklı.

Masaüstü ortamları

Bir linux dağıtımı seçtiğiniz zaman onu kullanırken hangi grafiksel arayüz ile kullanmak istediğinizi de seçmeniz gerekir. Mesela Ubuntu'yu seçtiyseniz varsayılan Unity arayüzü ile mi kullanacaksınız yoksa Windows tarzı bir arayüz mü istiyorsunuz ya da eski makinelerde yüksek performans için görsellikten taviz verecek bir arayüz mü istiyorsunuz? Bu karar size ait. Linux dünyası seçim özgürlüğüdür.

GNOME

2. sürümü ile Linux dünyasının en popüler masaüstü ortamı iken 3. sürümü ile kullanım alışkanlıklarını tamamen bozdu ve büyük dağıtımlar farklı ortamlara geçiş yaptı.

 

Unity

Ubuntu'nun varsayılan masaüstü ortamı. GNOME3 üzerine eklenmiş bir kabuktur. Sol panelde yer alan kısayollar ve üst panelin birleşik olması şeklindedir. Sistem gereksinimleri biraz yüksek.

KDE

Birkaç sene öncesine kadar kararsızlığı ile ünlü olan masaüstü ortamı şu sıralar oldukça performanslı ve kararlı. Windows tarzı duruşu ve kendine özgü uygulamaları ile kişiselleştirilmede çığır açan bir yapıda. Sistem gereksinimleri biraz yüksek.

Xfce

Düşük sistem gereksinimli ortam GNOME2 tarzına yakınlığı nedeniyle gün geçtikçe daha çok yaygınlaşıyor. Bazı alışkanlık dışı kullanım özellikleri dışında oldukça kararlı ve kişiselleştirilebilir.

Cinnamon

GNOME3 kabuğu olmasına karşın onun getirdiği kullanım tarzını reddederek daha geleneksel bir arayüze sahip. Gelişimi oldukça hızlı devam ediyor.

Mate

GNOME2'nin devamı olarak nitelendirilen masaüstü ortamı yenilikçi uygulamaları tam olarak desteklemese de gün geçtikçe kullanıcı topluyor.

LXDE

Olabildiğince düşük sistem gereksinimi mantığına sahip masaüstü ortamı en eski bilgisayarlar için tasarlanmış. Her şeyi en temelde tutarken rahat bir kullanım ortamı da sunuyor.

Enlightenment

En hızlı ve en düşük gereksinimli ortam çeşitli görsel efektleri de çok güzel kullanıyor. Dağıtımlar tarafından sahip çıkılmasa da gün geçtikçe daha ön plana çıkmakta.

Uygulamalar

Linux platformu kendine özel uygulamaları çalıştırabilir. Windows'ta kullanılan pek çok uygulamayı çalıştırmanın yolları da mevcuttur ancak daha iyi bir tecrübe için dağıtımınıza özel paketlenmiş uygulamaları kullanın. Aradığınız her şey mevcut. Sadece isimleri ve görünüşleri biraz farklı.

Ofis: LibreOffice, OpenOffice

Tarayıcılar: Firefox, Chrome, Opera

Anlık mesajlaşma: Skype, Pidgin, Empathy

Görüntü işleme: GIMP, Inkscape

Medya oynatıcı: VLC, SMPlayer, Amarok, Clementine
KAYNAK:http://www.linuxdunyam.com/p/linux-rehberi.html